De jeugd heeft de toekomst en als die jeugd allemaal zo was als Aniek Wierstra (22) zag die toekomst er een stuk natuurinclusiever uit. Haar oplossing voor een groenere wereld? Tijd en ruimte.
Aniek Wierstra groeide op zoals zo veel jongeren van haar leeftijd: in een Vinex-wijk waar echte natuur ver te zoeken was. “Ik woonde in het Zwolse Stadshagen, de natuur was daar vooral ‘gemaakt’ en weinig interessant. Ik was dan ook niet bovenmatig geïnteresseerd in natuur. Als ik soms met mensen praat die wat ouder zijn dan ik dan hoor ik dat ze bijvoorbeeld schooltuintjes hebben gehad, dat had ik niet. Misschien dat het inmiddels weer een beetje terugkomt. Bij mijn opa speelden we wel veel in het groen, maar de boomhutten die we maakten werden altijd weer afgebroken.”
Anouk Wierstra
Geïnspireerd door docent
Wierstra was wel maatschappelijk betrokken en dat leidde ertoe dat ze een studie journalistiek begon. “Na een half jaar bleek dat dat toch niet helemaal was wat ik zocht, hoewel ik dat maatschappelijke aspect wel leuk vond. Klimaatverandering is een van die maatschappelijk problemen en het is een gigantisch ding. Toen ik stuitte op de studie Ruimtelijke Ontwikkeling met als richting klimaat & management wist ik dat dat was wat ik zocht. Tijdens die studie begon de natuurinclusieve omgeving echt een onderwerp voor mij te worden. Dat kwam onder meer door Bauke de Vries, een van de docenten die daar veel mee bezig was en mij echt heeft geïnspireerd.”
Het natuurinclusieve gedachtegoed kwam daarna ook op Wierstra’s pad toen ze stage ging lopen bij Het Oversticht, een van de partners van Natuur voor Elkaar. “Ik dacht eerst dat het een nieuwe manier van bouwen was, net zoals dat je kunt bouwen met circulaire en biobased materialen. Inmiddels weet ik dat het vooral gaat over de interactie van wat je bouwt met de natuur eromheen. Het is een samenspel met de omgeving.”
Geen technisch verhaal
Na haar studie aan Saxion ging Wierstra aan de slag bij Toekomst Sterk, een bureau in Deventer dat zich inzet om maatschappelijke transities op lokaal niveau door te voeren, zoals klimaatadaptatie. “Natuurinclusief bouwen is hier een van de aspecten van mijn werk. Mijn collega’s die zich ook met klimaatadaptatie bezighouden hebben vaak een achtergrond in water, terwijl ik dat natuuraspect meeneem. En meestal gaan natuur en water hand in hand. Ik probeer dat door te voeren in mijn projecten. We hebben veel contact met VVE’s, die hebben vaak veel grond in bezit. We gaan met bewoners in gesprek over hoe hun tuinen ingericht kunnen worden, de aanleiding is dan dat de tuin meer water op zou moeten nemen. Mijn doel is om er dan geen technisch verhaal van te maken, maar juist ontwerp en gebruik als startpunt te nemen. Wateropvang kan daar aan gekoppeld worden. En bewoners willen echt wel een mooie tuin, daar ligt het niet aan.”
Basisinkomen voor tijd en ruimte
Bij Toekomst Sterk gaat het om veranderingen die je op lokaal niveau voor elkaar kunt krijgen, maar wat als Wierstra het op landelijk niveau voor het zeggen had? “Ik zou willen dat veel vrijwilligerswerk serieuzer genomen wordt en iedereen de tijd en vrijheid heeft om zich voor maatschappelijke doeleinden in te zetten. Een basisinkomen zou mensen ruimte kunnen bieden om tijd te nemen voor werk bij hun in de buurt. Niet omdat het leuk is voor erbij of naast je werk, maar omdat het onderdeel is van ergens wonen en leven. Niet voor niets gaan mensen in hun vrije tijd graag de natuur in, hoe mooi zou het zijn als we die wat dichterbij huis kunnen halen. Ik hoor vaak genoeg dat iemand graag meer buiten aan de slag wil en het groen. Of dat iemand een moestuin zou willen omdat de boodschappen steeds duurder worden. Het zou zo veel opgaven kunnen oplossen als we allemaal wat meer zouden doen op dit vlak en dat het niet alleen maar op vrijwilligers neerkomt.”
KlimaatsTress
Zeker jongeren zouden volgens Wierstra veel baat hebben bij meer natuur in hun leven. “Veel jongeren hebben last van hun mentale gezondheid, maar hebben geen tijd. Of geen tuin om in te werken. De toekomst kan soms beangstigend zijn, jongeren weten echt wel wat er speelt en wat belangrijk is in het leven. Maar het kan soms zo groot en overweldigend zijn dat je je machteloos kunt voelen. Niet voor niets organiseert de jongerentak van Milieudefensie trainingen over hoe je kunt omgaan met klimaatstress. Het kan dan fijn zijn om juist heel praktisch aan de slag te gaan, bijvoorbeeld in een tuin of in de buurt, waar je meteen resultaat ziet van je werk. Het zou mooi zijn als beleidsmakers ruimte bieden om hiermee aan de slag te gaan, voor hen die willen. Moedig initiatieven aan, neem jongeren serieus en help ze.”
Eigen bureau
Op dit moment is Wierstra prima op haar plek bij Toekomst Sterk, maar dromen mag altijd. “Het begint steeds meer te kriebelen om iets te doen met landschap en natuur en met natuur in de stad. Een specifiek plan heb ik nog niet, hoewel het me wel heel cool lijkt om ooit een eigen bureau te hebben. Voor nu ga ik eerst nog met bewoners in gesprek, samen met hen plannen maken en vooral veel leren.”
Aan de motivatie ligt het in elk geval niet. “Wanneer we denken aan de ideale dag zeggen we eigenlijk allemaal dat we graag naar buiten gaan. De natuur is zo’n belangrijk onderdeel van onze dag en ons leven. Laten we de omgeving dan ook op die manier inrichten.”
