Steeds meer Nederlandse gemeenten hebben vergaande ambities op het gebied van vergroenen en natuurinclusief bouwen. Een goede zaak, maar helaas resulteren goede bedoelingen niet altijd in succesvolle projecten. Door bedrijven en vakmensen in te zetten die aantoonbaar verstand van zaken hebben vergroot je de kans op langdurig goed groen met meer biodiversiteit.
Het onderwerp natuurinclusief bouwen krijgt steeds meer bekendheid, bovendien gaat nu ook de politiek zich er mee bezighouden. “Het Manifest Bouwen voor Natuur is goed geland in de Tweede Kamer”, stelt Dick Oosthoek, directeur van Groenkeur. “Dat is mooi. Maar doe het wel goed, ga aan de slag met kwaliteitsmensen en -bedrijven.”
Groenkeur is een onafhankelijk keurmerk voor de groene sector met een verscheidenheid aan certificaten. Opdrachtgevers, waaronder gemeenten, kunnen bij de aanbesteding aangeven dat een aannemer moet beschikken over bepaalde certificaten voor Groenvoorziening, Boomverzorging en Dak- en gevelbegroening. Bedrijven en vakmensen die in het bezit zijn van een certificaat tonen hiermee aan over bepaalde kennis en kunde te beschikken, om een certificaat te krijgen moet immers een opleiding worden gevolgd en een examen worden afgelegd. Bedrijven worden gepland en onaangekondigd gecontroleerd op hun kwaliteit en werkwijze. Aanvullend is er het productcertificaat duurzaam geteelde boomkwekerijproducten.
Duurzaam ondernemen
“Momenteel zijn wij bezig om de richtlijnen van Groenkeur te verduurzamen”, geeft Oosthoek aan. Het houdt in dat ondernemers meer handvatten krijgen om zich te laten toetsen op duurzame ambities en daarmee te bewijzen dat ze duurzaam ondernemen. “Om het certificaat te krijgen moet je onder meer een nulmeting uitvoeren en een plan van aanpak voor vrijkomende materialen hebben. Je zou kunnen denken dat een groenaannemer per definitie duurzaam bezig is, maar ook in dit vakgebied is nog veel winst te behalen. Je kunt denken aan andere smeermiddelen die je gebruikt voor je voertuigen. Elektrificatie bij de uitvoering of hoe je eigen locatie eruit ziet.”
Het kan beter dan alleen een sedumdak
Door de verbetering van de richtlijnen worden bedrijven gestimuleerd om duurzamer te werk te gaan. Met de certificaten Dak- en Gevelbegroening en Kleurkeur wordt bovendien invulling gegeven aan natuurinclusieve ambities. “Mijn stelregel is: wat je vernietigt op de grond door te gaan bouwen, moet je terugbrengen op het dak en aan de gevel. Dat betekent dat je niet klaar bent met alleen een sedumdak, het kan beter. Overigens lopen we in binnensteden zonder dat we het weten al vaak op daktuinen. Dan ben je op de begane grond, maar loop je eigenlijk op het dak van bijvoorbeeld een parkeergarage. Deze locaties vragen specifieke kennis voor het planten op die plaatsen.”
Ecologisch bermbeheer
Oosthoek krijgt steeds vaker verzoeken over het certificaat voor dak- en gevelbegroening, zowel van zzp’ers als van grote bedrijven. Een teken dat men er veel mee bezig is. Hetzelfde geldt voor ecologisch bermbeheer, dé manier om biodiversiteit terug te brengen langs wegen. De richtlijn Kleurkeur, die Groenkeur samen met de Vlinderstichting ontwikkelde, staat voor het ecologisch beheer van bermen en groenstroken. “Dat we dit met de Vlinderstichting hebben ontwikkeld wil niet zeggen dat we alleen met vlinders rekening houden”, helpt Oosthoek meteen een misverstand uit de weg. “We richten ons op een brede populatie van dieren, zodat de voedselketen zich herstelt en daarmee de biodiversiteit.” Om dit certificaat te ontvangen is een bedrijf verplicht een ecoloog te betrekken bij het beheerplan om maaien van bermen en groenstroken in te richten. In de loop van 2023 wordt het Kleurkeur-certificaat uitgebreid voor oevers en watergangen. Waterschappen helpen mee bij de ontwikkeling hiervan.
Pleidooi voor standaardisering
“Om groenbeheer nog makkelijker te maken zou ik willen oproepen tot meer uniformiteit. Het lijkt wel alsof elke gemeente eigen regels heeft voor groenwerkzaamheden. Gekscherend zeg ik wel eens dat de ene gemeente links van de weg en de andere rechts van de weg gemaaid wil hebben. Voor de machinist op de maaimachine is het wel zo prettig als iedereen dezelfde methode hanteert. Dat voorkomt fouten in de uitvoering. Het wordt op die manier voor de uitvoerders heel lastig gemaakt. Ik pleit dan ook voor nationale standaarden, zoals we nu met Kleurkeur gemaakt hebben.”
